۴ مزیت معماری سبز برای محیط‌ زیست چیست؟ | کارمانی

نمونه‌هایی از ابتکارات جهانی در زمینه معماری و ساختمان سبز + فهرست هزینه‌ها و ویژگی‌ها

گروه معماری کارمانی | حتما تاکنون درباره آثار تغییرات اقلیمی حاصل از گرمایش جهانی زمین چیزهایی شنیده‌اید و می‌خواهید به سهم خود کاری برای نسل‌های آینده و میراث طبیعی بشر انجام دهید ولی نمی‌دانید چگونه می‌توان قدمی موثر در این راه برداشت. پس شاید جالب باشد بدانید که نزدیک به ۴۰ درصد از کربن دی‌اکسید موجود در اتمسفر کره زمین، بر اثر فعالیت‌های حاصل از ساخت‌وسازها تولید می‌شود و این یعنی حتی خانه ساختن ما هم ممکن است به محیط‌زیست آسیب بزند. آیا می‌شود بشر بدون سرپناه بماند و خانه نسازد؟

قطعا پاسخ منفی است. پس چه می‌توان کرد؟ این سوالی است که «معماری سبز» (به زبان انگلیسی: Green Architecture) به آن پاسخ می‌دهد! پیش از این در مورد معماری سبز چیزی شنیده بودید یا کنجکاو هستید که نکاتی جالب درباره این سبک معماری بدانید؟ پس این مقاله را تا پایان دنبال کنید که احتمالا پاسخ سوالات بسیاری را خواهید یافت. ما در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم که معماری سبز چیست و چگونه به محیط‌زیست کمک می‌کند، و سپس با ذکر نمونه‌هایی از به‌کارگیری معماری سبز در سراسر جهان، به بررسی ویژگی‌ها، مزایا و معایب آن می‌پردازیم.

این روزها همه از چالش ها و آثار زیان بار گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی بر زندگی انسان سخت می گویند . هر سو که نگاه کنیم ، فعالیت های انسانی و به تبع آن میزان استفاده از سوخت های فسیلی به شکل های مختلف گسترش یافته است.

توسعه ی صنعت حمل و نقل شهری ، گسترش ترانزیت جاده ای و دریایی ، بالا رفتن میزان ساختمان سازی ، افزایش مصرف انرژی توسط انسان ، جنگل ‌زدایی و از بین بردن مراتع ، همه و همه دست به دست هم داده اند تا میزان تولید و انتشار گازهای گلخانه ‌ای در اتمسفر کره ی زمین از حد طبیعی هم بیشتر و فراتر رود و موجب ایجاد تغییراتی گسترده و بعضا غیر قابل جبران در شرایط اقلیمی مناطق مختلف کره زمین گردد . همان طور که اشاره شد ، این تغییرات بر همه ی ابعاد زندگی انسان‌ ها تاثیر گذاشته است و یکی از این ابعاد ، مبحث معماری و شهرسازی است.

عجیب ولی واقعی!

همان طور که قدرت های سیاسی دنیا در کنار بزرگ ترین تولیدکنندگان و صنایع جهانی گرد هم آمده و می آیند تا با مسئله تغییرات آب و هوایی و مشکلات اقلیمی مبارزه کنند ، علم و هنر « معماری » ثابت می کند که یک بازیکن برجسته در این زمین بازی است و می تواند بسیار اثر گذار باشد . دانستن این نکته ممکن است برای بسیاری افراد تعجب آور باشد ، اما متاسفانه حقیقت دارد و به نظر می رسد که ساختمان ها و ساخت و سازها در سراسر جهان ، حدود ۳۹ درصد از انتشار CO2 یا همان کربن دی اکسید مرتبط با انرژی را تشکیل می دهند . این فرصتی را برای « معماری سبز » ایجاد می کند تا تفاوت بزرگی ایجاد کند . معماری سبز یکی از رویکرد هایی است که امروزه در مباحث معماری بسیار مورد توجه است . در ادامه مقاله به تشریح جزئیات بیشتر خواهیم پرداخت.

 

معماری سبز چیست و چه اهدافی دارد؟

معماری سبز روشی برای به حداقل رساندن اثرات منفی و مخرب سازه های ساخته شده بر محیط و زیست‌بوم اطراف خود است . این فلسفه ای است که از محیط زیست به عنوان الهام بخش طراحی و ارائه فضاهای موثر ، سازگار و سالم استفاده می کند . ساختمان های سبز مطابق با این تفکر ساخته می شوند . آن ها با تمرکز بر صرفه جویی در مصرف انرژی ، تامین منابع سازگار با محیط زیست از طریق استفاده از مواد بازیافتی و حفظ تنوع زیستی منطقه طراحی ، ساخته و اجرا می شوند.

** نکته : در اصول معماری سبز ، احترام به طبیعت و محیط زیست به عنوان عنصری مهم و حیاتی برای بقای نسل بشر بسیار مهم است **

به پنل های خورشیدی ، کارخانه های تولید کمپوست (پسماند های آلی تجزیه ‌شده و نسبتاً پایدار حاصل فرایند پوسش ) و هم چنین استفاده مجدد از آب باران فکر کنید که چه میزان می توانند برای آینده بشر موثر باشند . به علاوه ، مواردی مانند دستور العمل‌ های بهبود یافته انعطاف ‌پذیری ساختمان ها را در نظر بگیرید که مقابله با بلایای طبیعی را عاملی برای ایجاد و ساخت ساختمان ‌هایی با ماندگاری و استحکام بیش تر در نظر می‌ گیرند . این ابتکارات هرروز رایج ‌تر می ‌شوند و همگی نشان ‌دهنده ی راه‌ هایی هستند که زیر ساخت ‌ها می ‌توانند ردپای محیطی خود را به جا بگذارند.

** نکته : در معماری سبز ، حفظ منابع پایدار انرژی برای طولانی مدت و هم چنین کاهش تولید آلاینده ها مد نظر قرار گرفته می شود **

گروه ها و افراد دارای دانش و تجربه و تخصص گرد هم آمده اند تا ایده و شاید رویای ساختمان های سبز را به واقعیت تبدیل کنند . این فرآیند حتی قبل از شروع بررسی زمین محل ساخت و ساز و با بررسی های محل احداث پروژه برای توپوگرافی ، نمونه های زهکشی خاک و الگوهای نور آغاز می شود . نقش معماران و مهندسان ممکن است طراحی یک سیستم تهویه طبیعی برای جبران استفاده از هوای مطبوع ، و سپس همکاری با سازندگان و نهاد ها و سازمان‌ های محلی برای تامین مواد پایدار باشد.

پس از ساخته شدن خانه ، ساکنان ساختمان نقش خود را در به حداقل رساندن مصرف انرژی ، آب و منابع عمومی خود در سازه ایفا می کنند . هر گروه نقش مهمی را در ایجاد سازگاری بیش تر با محیط زیست بر عهده دارد.

معماری سبز چگونه به یک پدیده مهم تبدیل شد؟

جنبش « معماری سبز » در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ میلادی ، هنگامی که موسسه معماری آمریکا با آژانس ملی حفاظت از محیط زیست برای ایجاد دستور العمل های جدید برای طراحی معماری همکاری کرد ، شتاب بیش تری گرفت.

نتیجه ی این همکاری ، تشکیل « کمیته محیط زیست » AIA ( مخفف American Institute of Architect ) یا COTE ( مخفف Committee on the Environment ) بود که اکنون قدیمی ‌ترین سازمان در ایالات متحده آمریکا است که به طراحی و معماری پایدار اختصاص دارد . فراتر از الزامات ایمنی ساختمان سازی به شیوه های سنتی ، این نهاد ‌های جدید یک چک لیست « بالاتر و فراتر » را برای کاهش مصرف منابع ارائه می ‌کنند.

پرکاربردترین سیستم رتبه بندی ساختمان سبز در جهان

تشکیل « شورای تجارت سبز ایالات متحده » یاUSGBC  ( مخفف The U.S. Green Building Council ) نقطه عطف دیگری برای جنبش « معماری سبز » بود . این شورا که در ابتدا در سال ۱۹۹۳ میلادی راه اندازی شد ، اکنون در بیش از ۷۰ کشور جهان فعالیت می کند و میزبان کنوانسیون های سالانه جهانی برای بیش از ۲۰ هزار شرکت کننده است.

شورای USGBC هم چنین برنامه LEED ( رهبری در طراحی انرژی و محیطی یا Leadership in Energy and Environmental Design ) را آزمایش کرد که اکنون پرکاربرد ترین سیستم رتبه بندی ساختمان سبز در جهان است و تنها در ایالات متحده بیش از ۱۰۰ هزار پروژه تجاری از سال ۲۰۱۹ دارد.

سازمان ‌هایی مانند COTE و USGBC زمینه را برای تبدیل معماری سبز به جریان اصلی فراهم کرده اند و برنامه ‌های مقیاس بزرگی را که استاندارد های عمومی صنعت را ارتقا داده بودند، پیشرو در این مسیر ساخته اند . همان طور که رهبران جهانی به دنبال راه هایی برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی و کمک به محیط زیست هستند ، ابتکارات معماری سبز قطعا راه حل های مناسبی را ارائه می دهند.

** نکته : در معماری سبز ، تلاش بر این است که اصول استفاده از انرژی و مبانی معماری پایدار در کشورهای در حال توسعه ، گسترش پیدا کند **

یک ساختمان سبز چگونه است و چه ویژگی هایی دارد؟

هیچ راه مشخص و منحصر به فردی برای ساختن ساختمان سبز وجود ندارد . هر ساختمانی ، اعم از خانه ، اداره ، مدرسه یا سازه های دیگر ، اگر با این ویژگی هایی که در ادامه ذکر می کنیم ساخته شده باشد ، می تواند یک ساختمان سبز به حساب بیاید :

• استفاده بهینه از انرژی ، آب ، فضا و سایر منابع
• استفاده از انرژی های تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی
• اقدامات کاهش آلودگی و زباله و امکان استفاده مجدد از زباله و بازیافت
• کیفیت هوای خوب محیط داخلی
• استفاده از مواد غیر سمی ، سالم و پایدار
• توجه به محیط زیست در طراحی ، ساخت و بهره برداری
• توجه به کیفیت زندگی ساکنین در طراحی ، ساخت و بهره برداری
• طرحی که امکان سازگاری با محیط زیست در حال تغییر را فراهم می کند

ساختمان ‌های سبز در مناطق و کشور های مختلف با یکدیگر متفاوت هستند ، چون لازم است که معماران تغییرات منحصر به فرد در اقلیم ، فرهنگ و اولویت‌ های اقتصادی و اجتماعی ساکنان هر منطقه را در نظر بگیرند . هیچ دو پروژه در معماری سبز دقیقا شبیه هم نخواهند بود . اما یک چیز در تمام پروژه های معماری سبز صادق است : معماری سبز موثر یک افزونه نیست ، یک سیستم است.

** نکته : برای اجرای معماری و ساختمان‌های سبز، اساس کار، قوانین و مقررات حاکم بر محیط زیست و طبیعت قرار داده می‌شود **

ساختمان های سبز باید از ابتدا تا انتها با در نظر گرفتن پایداری محیط زیست طراحی و اجرا شوند . چند نمونه از ابتکارات بسیار چشم گیر بین المللی در زمینه ساختمان سبز شامل موارد زیر است :

نمونه هایی از بهترین ساختمان های سبز جهان

1. ساختمان “The Vertical Forest” در میلان ایتالیا : یک ساختمان مسکونی طراحی شده توسط استودیو معماری Boeri

ساختمان “The Vertical Forest” یا جنگل عمودی در شهر میلان ایتالیا ، مدلی برای بازسازی تنوع محیط زیست در فضای شهر بدون گسترش محدودیت های شهری است . این ساختمان ، خانه ی هزاران درختچه ی کاشته شده است که CO2 یا کربن دی اکسید موجود در هوا را جذب کرده و اکسیژن تولید می کنند.

2. ساختمان “The Edge” در آمستردام هلند : یک ساختمان اداری توسط PLP Architecture

این ساختمان دوست دار بشر که توسط شرکت معماری PLP Architecture با پنل های خورشیدی پوشانده شده است ، در حقیقت با یک سقف LED دیجیتال تغذیه می شود که نیاز های روشنایی را پیش بینی و تنظیم می کند ، نه این که با سرعت ثابت کار کند . معماران برای این پروژه ، ۸۰ درصد صرفه جویی را نسبت به نور پردازی سنتی تخمین می زنند.

3. مجتمع “The Shilda“ در کشور گرجستان : مفهوم شراب سازی از شرکت معماری X-Architecture

با طرحی از X-Architecture ، این مجتمع به معنای واقعی کلمه در دل یک چشم انداز وسیع تعبیه و طراحی شده است . جهت جلوگیری از گرمای بیش از حد ، جهت آن رو به شمال در نظر گرفته شده است و جرم حرارتی خاک نیز میزان خنک سازی و تهویه ساختمان را بهینه می کند . این جزئیات مصرف انرژی ساختمان را به حداقل می رساند ، در عوض به محیط اجازه می دهد تا دمای داخلی را تنظیم کند.

4. مرکز تجارت جهانی بحرین از شرکت معماری Atkins

این آسمان‌ خراش ۵۰ طبقه که توسط شرکت معماری Atkins ساخته شده است ، توربین ‌های بادی را در طرح اولیه خود گنجانده است . این توربین ها ۱۵ درصد از نیاز های انرژی مجموعه را برآورده می کنند و گامی جسورانه به سمت طراحی سبز نوآورانه تر هستند.

::::: معماری سبز :::::::::: مزایا و معایب :::::

ساختمان های سبز فواید زیادی دارند و تاثیر زیادی بر سطوح زیست محیطی ، اقتصادی و اجتماعی دارند . طراحی ساختمان بستگی به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و هم چنین منابع زیستی و مواد قابل بازیافت یا تجدید پذیر دارد.

و به طور کلی مزایای این ساختمان ها در سطح اجتماعی بسیار زیاد است ، ساختمان های پایدار به دلیل استفاده از تکنیک های عایق صوت و حرارت و بهبود مدیریت روشنایی و انرژی ، کیفیت محیط و زندگی را با افزایش سلامت و آسایش افراد ساکن بهبود می بخشند.

** نکته : مهم ‌ترین مزایای معماری سبز ، شامل مزایای اقتصادی ، سازگاری با محیط زیست ، تامین آسایش و رفاه بیش تر برای زندگی و حس زیبایی شناسی برای محیط شهری است **

ساختمان های پایدار آینده ی ساختمان سازی ها و به طور کلی آینده ی معماری هستند و این امری قابل اطمینان است . ساختمان ‌های سبز ساختمان ‌هایی هستند که علاوه بر کارآمدی منابع در طول چرخه زندگی ، برای محیط‌ زیست نیز مفید هستند.

اکثر کشورهای دنیا در حال حاضر مفاهیم ساختمان سبز را اتخاذ می کنند و سایر کشورها نیز در راه پیوستن به این مسیر طولانی هستند . در مقیاس کوچک تر ، افراد و سرمایه گذاران به طور فزاینده ای به خانه ها و ساختمان های خودکفا در زمینه تولید انرژی های تجدیدپذیر علاقه مند شده اند.

مزایای ساختمان های سبز

1. هزینه
2. کارایی
3. حفظ زیرساخت ها
4. نرخ بازگشت سرمایه بالا

مزیت اول – – هزینه :

هزینه های ساخت و ساز در معماری سبز ، مانند یک ساختمان استاندارد است و گاهی اوقات هزینه ی آن کمی بیش تر می شود ؛ زیرا برای ساخت آن ها به مصالح خاصی نیاز است . با این حال ، هزینه های منظم ساختمان معمولی پس از ساخت آن متوقف نمی شود ؛ زیرا همیشه پول صرف نگه داری ، نوسازی ، بهره برداری یا حتی تخریب می شود.

این جمله بدان معنا نیست که ساختمان‌ های سبز نیازی به نگه داری ، نوسازی ، بهره ‌برداری یا حتی تخریب نخواهند داشت ، بلکه از آن جایی که از منابع طبیعی ساخته شده ‌اند ، ممکن است دیرتر نیاز به نگه داری و مواردی از این دست داشته باشند و احتمالا زمان بیشتری طول می‌ کشد تا بازسازی لازم شود ، زیرا به این سرعت آسیب نمی ‌بینند . مزیت دیگر معماری سبز این است که سرمایه گذاری در ساختمان سبز ۱۰ برابر بیشتر از ساختمان های استاندارد سود آور است.

** نکته : سرمایه گذاری در ساختمان سبز ۱۰ برابر بیشتر از ساختمان های معمولی سود آور است! **

مزیت دوم – – کارایی :

درباره کارایی ساختمان های سبز از چند منظر می توان موضوع را مورد بررسی قرار داد . ما در این جا مقوله کارایی را به موارد زیر تقسیم می کنیم و هر یک را جداگانه شرح می دهیم :

۲ – الف ) بهره وری آب :

آب، برای حیات ما ضروری است و دسترسی به آب آشامیدنی پاک و سالم در میان کشورها روز به روز در حال محدود تر شدن است . مطابق آمار های جهانی در حال حاضر ، حدود ۰.۰۸ درصد از کل آب شیرین جهان متناسب با نیاز روزافزون بشر برای بهداشت ، آشامیدن ، تولید ، تفریح و کشاورزی مورد بهره‌ برداری قرار می ‌گیرد.

با افزایش عدم قطعیت ‌های تغییرات اقلیم جهانی و اثرات طولانی مدت اقدامات مدیریتی ، بهینه ‌سازی مصرف آب و به حداقل رساندن اثرات زیست ‌محیطی ناشی از مصرف آب به عنوان جزء جدایی ناپذیر اکوسیستم بیش از پیش اهمیت دارد و این‌جاست که معماری سبز نقش مهم خود را ایفا می کند.

ساختمان‌ های سبز معنای «آب هدر رفته» را نمی ‌دانند ، آن ها آب باران و آب خاکستری {*} را بازیافت می ‌کنند و به عنوان مثال از آن ها برای شست و شوی توالت استفاده می‌ کنند.

{ * توضیح : آب خاکستری ( به انگلیسی : Greywater ) یا همان آب بازیافتی فاضلاب‌های خانگی ، به آب ‌های ضایعاتی یا پساب ایجاد شده توسط افراد در خانه ‌ها یا ساختمان‌ های اداری اطلاق می ‌شود که در بر گیرنده ی تمام جریان ‌ها به استثنای فاضلاب خروجی از سرویس ‌های بهداشتی استحصال شده از فعالیت‌ های معمول روزانه نظیر رخت ‌شویی ، شست و شوی ظروف و حمام کردن است ، که می ‌توانند برای اموری مثل آبیاری فضاهای سبز ، سیفون توالت و ساختمان ‌های نیازمند رطوبت زیاد همچون گلخانه ‌ها ، به مصرف مجدد برسند. }

۲ – ب ) بهره وری انرژی :

بهره‌وری انرژی که می توان از آن به عنوان استفاده بهره ‌ورانه از انرژی نیز یاد کرد ، در واقع کاستن از مقدار انرژی مورد نیاز برای فراهم آوردن کالاها و خدمات به شمار می رود و در کنار استفاده از انرژی های تجدید پذیر ، دو اصل از اصول مهم انرژی پایدار محسوب می گردند . برای مثال ، عایق ‌بندی ساختمان باعث می ‌شود در ساختمان ، انرژی گرمایش و سرمایش کمتری را برای دست یابی و حفظ یک دمای دل پذیر مصرف کنیم.

اما در ساختمان های سبز بیش تر از ساختمان های معمولی و استانداردی که از آجر ساخته شده اند ، در مصرف انرژی صرفه جویی می شود . این ساختمان ها فقط به کلیه ی منابع انرژی تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی ، انرژی برق آبی و انرژی بادی یا نیروی باد وابسته هستند که برای تولید گرما و برق استفاده می شوند و به بهبود کیفیت هوای داخل خانه کمک می کنند.

۲ – ج ) بهره وری مواد و مصالح :

یک اصل کلی در تمام فرایندهای تولیدی ساختمان وجود دارد که کیفیت و مرغوبیت مواد و مصالح اولیه می تواند کیفیت و بهره وری ساختمان را افزایش دهد. از آنجا که با ارزش ترین و بیشترین منابع معدنی که برای ساختمان سازی و معماری و طراحی مورد استفاده قرار می گیرند ، از طریق استخراج منابع طبیعی محیط زیست به دست می آیند ، لذا برای استخراج منابع بیش تر ، آسیب بسیار زیادی به محیط زیست وارد می شود .

ساختمان‌ های سبز از مواد طبیعی ، غیر سمی و بازیافتی ساخته شده ‌و می شوند که هزینه ی زیادی ندارند و سازگار با محیط ‌زیست هستند ؛ از جکله این مواد می توان به بامبو ، کاه ، فلزات بازیافتی یا بتن های سبک و غیره اشاره نمود.

مزیت سوم – – حفظ زیرساخت ها :

در معماری پایدار اصول و قوانینی مورد توجه قرار می ‌گیرد تا در نهایت اهداف اصلی این سبک از معماری محقق شود . یکی از این اصول ، استفاده از مصالح و منابع و زیرساخت های بومی است.

این ساختمان های سبز که هم در تامین انرژی و هم در تامین آب کارآمد هستند ، ظرفیت زیرساخت های محلی را تا حد زیادی گسترش می دهند.

مزیت چهارم – – نرخ بازگشت سرمایه بالا :

معماری و طراحی سبز برای حل مشکلات تعبیه شده است که طی آن منابع طبیعی قبل ، بعد و طی پروسه تولید و ساخت به کمترین حد آسیب می ‌بینند ؛ به علاوه در مسیر این سبک ، مصالح باید مفید بوده و عمر مفید طولانی داشته باشند و هم چنین قابل بازگشت به چرخه ی طبیعت باشند . چیزهای با طول عمر زیاد هم مفیدند و هم بزرگ ترین مانع علیه اسراف و ضایعات ، و این بهتر از استفاده مجدد یا بازیافت آن‌ها است.

با توجه به این که ساختمان های سبز کاملا طبیعی هستند ، بازده سرمایه گذاری بالایی دارند و املاک در این ساختمان ها با قیمت های بالایی به فروش می رسند.

از دیگر مزیت ‌های معماری سبز می توان به مواردی از قبیل استفاده از انرژی‌ های طبیعی در مصرف روزمره ؛ ثبات وضعیت محیط داخلی ؛ استفاده از ضایعات و پساب در تولید آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز ؛ به‌ کار گیری شیوه‌ های مناسب برای کاهش انرژی هدر تلف شده یا کنترل آن و بهینه‌ سازی مصرف انرژی ؛ توجه به خواص اقلیمی منطقه ؛ استفاده از مصالح قابل بازیافت غیر شیمیایی و مصالحی که سلامت انسان را به خطر نمی ‌اندازد ؛ طراحی با مصالح نزدیک به طبیعت ؛ استفاده از گیاهان طبیعی به عنوان الهام دهنده ی طراحی زنده ؛ اجتناب از صدمه رساندن به وضعیت اراضی به منظور سود بیش تر ؛ رسیدن به بیش ترین کیفیت زندگی در سایه ی اتکا به محیط زیست ؛ بهبود نحوه ی استفاده از زمین ؛ توجه به شخصیت اکولوژی منطقه ساخت و ساز و . . . اشاره کرد.

اما همان طور که همه ی ما می دانیم هیچ چیزی به طور مطلق خوب و کامل نیست . ساختمان های سبز نیز دارای معایبی هستند که به طور خلاصه به شرح زیر است :

معایب ساختمان های سبز

1. مکان
2. در دسترس بودن
3. نداشتن ویژگی خنک کننده هوا
4. زمان طولانی برای ساخت
5. هزینه ساخت

عیب اول – – مکان :

از آن جایی که این ساختمان ‌ها برای انرژی به خورشید وابسته هستند ، باید در موقعیتی قرار گیرند که بهترین نور خورشید را داشته باشند که ممکن است مستلزم قرار گرفتن آن ها در مقابل سایر خانه‌های محله باشد.

عیب دوم – – در دسترس بودن :

یافتن مصالح برای ساخت چنین ساختمان هایی به خصوص در مناطق شهری که حفظ محیط زیست اولین گزینه مردم نیست ، دشوار است . بنا بر این حمل و نقل این مواد می تواند هزینه ی زیادی نسبت به یک ساختمان استاندارد داشته باشد.

عیب سوم – – نداشتن ویژگی خنک کننده هوا :

این ساختمان ها برای تولید برق با گرما کار می کنند ، بنا بر این برای مناطق گرم طراحی نشده اند ؛ زیرا هیچ سیستم تهویه ای ندارند ، بنا بر این به دستگاه های تهویه مطبوع نیاز است که این ساختمان ها را چیزی جز سازگار با محیط زیست می کند.

عیب چهارم – – زمان طولانی برای ساخت :

ساختمان های سبز به زمان بیش تری برای ساخت و طراحی نیاز دارند : طرح های ساختمان سبز روش خاصی را اتخاذ می کنند که شرایط محیطی اطراف را در نظر می گیرد.

عیب پنجم – – هزینه ساخت :

دلیل آن این است که در حال حاضر ساخت ساختمان های سبز به هزینه بیش تری نسبت به ساختمان های معمولی نیاز دارد ؛ زیرا به مواد طبیعی زیادی بستگی دارد که ممکن است در همه زمان ها و مکان ها در دسترس نباشد.

پس بالاخره ساختمان های سبز بسازیم یا نسازیم؟!

پس از روشن شدن مزایا و معایب ساختمان های سبز ، اکنون می توان گفت که این یک ایده ی کاربردی است که به دلیل مزایای فراوان و البته با در نظر گرفتن کاستی های ساخت آن از نظر در دسترس بودن ، شرایط محیطی خاص ، مصالح ساختمانی و غیره ، در بسیاری از مکان ها و کشورها قابل اجرا است . اما واقعیت آن است که ما نمی توانیم به طور عمده به عنوان یک راه حل اساسی برای مشکل مسکن در بسیاری از جا ها به آن تکیه کنیم.

از طرفی یافتن ساختمان ‌هایی که تمام اصول معماری سبز را در خود جای داده باشند ، کار چندان ساده ‌ای نیست ؛ زیرا که معماری سبز هنوز به‌طور کامل در همه جا شناخته نشده ‌است . صاحب نظران حوزه معماری و شهرسازی بر این باورند که یک معماری سبز باید بیش از یک ساختمان منفرد قطعه ی خود را شامل شود و باید شامل یک شکل پایدار از محیط شهری باشد . شهر ، موجودی فراتر از مجموعه ساختمان هاست ؛ در حقیقت آن را می‌توان به صورت مجموعه ‌ای از سیستم های در حال تعامل دید ؛ سیستم هایی برای زیستن و تفریح که به صورت شکل ‌های ساخته شده دارای کالبد می‌ باشند و با نگاهی دقیق به این سیستم ‌ها است که می ‌توانیم چهره ی شهر های آینده ی جهان را ترسیم نماییم.

آیا معماری سبز واقعاً در شهرسازی مؤثر است؟

وقتی محیط ساخته شده واقعاً با محیط طبیعی خود هماهنگ باشد ، می تواند زندگی را به طور مؤثر بهبود دهد . بسیاری از صاحب نظران حوزه شهرسازی ، به جای تایید ساختمان‌ های معمولی ، پروژه ‌های معماری سبز را تأیید می‌ کنند که به‌جای اینکه صرفاً « کمتر بد » باشند ، به محیط زیست کمک می ‌کنند . اگر چه ساختمان های کمی در دنیا وجود دارند که به طور کامل با این سبک ساخته شده اند ، اما گسترش این موضوع در طول سال های اخیر نشان می دهد که معماری سبز مورد استقبال مردم قرار گرفته و می تواند به محیط زیست کمک کند.

برای دست یابی به این نوع موفقیت در مقیاس بزرگ تر ، افراد و گروه های صنعتی باید برای بهبود و نوآوری برنامه های موثر با یکدیگر همکاری کنند . به عنوان مثال ، از نظر بهره وری انرژی ، این نکته ی درستی است که نظرات متناقضی وجود دارد در مورد این که آیا برنامه های خاصی ( مانند گواهی نامه LEED ) به اندازه ی کافی جامع هستند که تأثیر بگذارند یا خیر.

** نکته : ساختمان سبز علاوه بر زیبایی و تنوع، زمینه را برای اجرای سیستم‌های بهینه‌سازی شده و کارآمد برای زندگی فراهم می‌سازد **

بسیاری از مطالعات نشان می ‌دهند که ساختمان ‌های دارای گواهی نامه های معماری سبز حدود ۲۵ درصد انرژی کمتری مصرف می‌ کنند ، اما برخی دیگر معتقدند که بهبود عادت های مصرف در خانوارها می ‌تواند این صرفه ‌جویی ‌ها را به حداقل برساند یا حتی حذف کند . علاوه بر درخواست ‌ها برای داده‌ های مبتنی بر عملکرد بیش تر ، LEED شکایات مربوط به هزینه‌ های اولیه بالا و فرآیند های طولانی درخواست را برطرف کرده است.

صرف نظر از این ، واضح است که ابتکارات اخیر معماری سبز ، عمده جوامع را حول ایده ساخت ‌و ساز مسئولانه از نظر محیطی متحد کرده است . برنامه ای مانند LEED به اندازه بسیار زیادی فشار گسترده مصرف کنندگان را برانگیخته است و راه را برای توسعه ی استانداردهای دقیق تر در آینده هموار می کند . بدون چنین شتابی ، چیزهایی مانند رنگ‌ ها و لوازم سازگار با محیط زیست احتمالاً در هر انبار خانه در دسترس نخواهند بود.

** نکته : در معماری سبز ، بنا را باید به گونه ‌ای طراحی کرد که توانایی استفاده از اقلیم و همچنین منابع موجود در محل را داشته باشد **

ساختمان های سبز همچنین « مزایای مشترک » را ارائه می دهند که سلامت و شادی ساکنان و جامعه اطراف را بهبود می بخشند . برخی از مزایای مشترک ( مانند افزایش نور طبیعی ) می‌ تواند با کاهش هزینه‌ های عملیاتی و افزایش بهره‌ وری افراد ، پاداش ‌های اقتصادی به همراه داشته باشد.

حتی یک مطالعه ی مرتبط توسط محققان دانشگاه هاروارد نشان می دهد که آب و هوا و مزایای سلامتی تقریباً معادل صرفه جویی در انرژی برای ساختمان های سبز در ایالات متحده است ، به عبارت دیگر ، ساختمان های سبز در واقع می توانند با به حداقل رساندن مواردی مانند آسم ، میزان بستری شدن در بیمارستان ها بر اثر آسیب های تنفسی را کاهش دهند.

آینده حرکت یا جنبش « ساختمان سبز » چیست؟

البته ، هدف نهایی این است که همه ی ساختمان ‌ها انرژی و منابع آب خالص مصرف کنند – یا حتی بیش تر از مصرف شان در حفظ محیط زیست مشارکت داشته باشند . این یک چالش بزرگ است ، اما بیش از دو دهه تجربه و یادگیری ، زمینه را برای حرکت صنعت به این سمت فراهم کرده است . از این جا ، ما شاهد پتانسیل بزرگی برای ساختمان های سبز هستیم که حتی بیش تر و بهتر دوست دار محیط زیست شوند.

به عنوان مثال ، برنامه‌ های صدور گواهی نامه بین ‌المللی مانند LEED ، اگر چه سخت ‌گیرانه نیستند ، اما به این جنبش اجازه داده شده است تا با موفقیت آمیز کردن انطباق اولیه ساختمان سبز در دسترس ‌تر ، پیشرفت کند . اکنون ، مکمل های جدیدتر گواهی نامه LEED ، مانند برنامه  LEED Zero، استاندارد های جامع تر و مبتنی بر عملکرد را ارائه می دهد که پیشروان برجسته ساختمان سبز را می شناسد . این « رقابت تصاعدی » روندی است که با افزایش فشار مصرف کنندگان ادامه خواهد یافت و شرکت ها به دنبال راه حل های رقابتی طراحی پایدار هستند.

** نکته : معماری سبز به معنای ساخت محل زندگی با آگاهی از نحوه صحیح مصرف انرژی برای داشتن آینده ای بهتر برای ساکنان آینده ی زمین است **

برای این که ساختمان ها واقعاً سازگار با محیط زیست باشند ، کلید مشکلات و چالش های مختلف ، همکاری است . همه ی افراد و گروه ها اعم از توسعه دهندگان ، معماران ، مهندسان ، سازندگان و ساکنان ساختمان ها ، باید برای به حداقل رساندن اثرات منفی و بهبود استاندارد های صنعت ساختمان و معماری با یکدیگر همکاری کنند . سازمان‌ های غیر انتفاعی تخصصی و گروه‌ های اجتماعی مدنی نیز برای درک نیاز های اکولوژیکی و فرهنگی خاص هر مکان دارای نقش کلیدی هستند.

با جنبش ‌های جهانی که در سال های اخیر شکل گرفته اند و ساکنان شهر ها را دعوت می ‌کنند تا زیرساخت‌ های خود را کربن‌ زدایی کنند ، ابتکارات معماری سبز برای نوآوری ‌ها و بهبود های بیش تر فشار می ‌آورد . هیچ برنامه یا نهاد واحدی نمی تواند به تنهایی مشکل را حل کند – یک دهکده ی جهانی لازم است تا اطمینان حاصل شود که ساختمان ها به جای آن که به محیط زیست آسیب می زنند ، به دارایی محیط زیست تبدیل می شوند.

تاثیر متقابل معماری و تکنولوژی

معماری و فن آوری می توانند از یکدیگر چیز های زیادی یاد بگیرند . معماری « های تک » با منطق خشک تولید کلان و استفاده بدون واهمه از تکنولوژی و تلفیق با کارکردگرائی شدید ، موجب ایجاد محیط های خنثی و بی مصرف در شهرها و کلان شهرها شده است و حساسیت در برابر چنین وضعیتی ، روابط گسترده تر مثل ساخت مکان ، مصرف انرژی ، شهر سازی و آگاهی زیست محیطی را به وجود آورده است ؛ به گونه ای که در حال حاضر « اکوتک » ( تلفیق طبیعت با تکنولوژی ) را در برابر « های تک » قرار داده است .

 

معماری اِکوتِک ( Eco-Tech Architecture ) چیست؟

در حالت کلی واژه « اکوتک » تلفیقی از ۲ واژه « تکنولوژی » و « اکولوژی » است که شاخه‌ای از زیست شناسی محسوب می ‌شود . به عبارتی اکوتک به بررسی تعاملات میان محیط زیست و ارگانیسم‌ ها و هم چنین میان موجودات زنده دیگر ، می ‌پردازد . فناوری و تکنولوژی نیز نشان دهنده ی روش ‌ها و مهارت‌ هایی است که در تولید خدمات و کالا مورد استفاده قرار می‌ گیرند . این سبک از معماری زیر مجموعه ی معماری پایدار و هم ‌گروه با معماری سبز است.

 

هدف معماری اکوتک چیست؟

بطور کلی هدف از معماری اکوتک علاوه ‌بر استفاده ی حداکثری از عوامل زیست محیطی و طبیعت در کنار فناوری ‌های روز ، ارتقاء سطح کیفی زندگی برای آیندگان نیز هست . حضور مداوم و همیشگی تکنولوژی در زندگی ما غیر قابل ‌انکار است و در این بین ، استفاده از فناوری ‌های الکترونیکی موجب شده ‌است که برخی از معماران و شهرسازان در پی ایجاد راه‌ حل ‌هایی برای دوستی میان فناوری ‌های گسترده و پیچیده با محیط زیست و مسائل طبیعی باشند.

علاوه بر آن چه گفته شد ، هدف از معماری اکو این است که معماری تا حد امکان تأثیر کم تری بر محیط زیست داشته باشد . بسیاری از توسعه دهندگان برای ساختن سازه های تجاری یا مسکونی بدون فکر کردن ، زیستگاه ها را تخریب می کنند . معماران محیط زیست برای ساخت پروژه های خود در اطراف زیستگاه ها تلاش می کنند و اثرات آن را بر حیات وحش و طبیعت به حداقل می رسانند.

معماری سبز و توجه به محیط زیست در توسعه شهرها

معماری اکوتک ، جنبه های زیست محیطی را در تمام مراحل فرآیند توسعه شهرها در نظر می گیرد و برای سازه هایی تلاش می کند که کمترین تأثیر زیست محیطی ممکن را در طول چرخه عمر خود داشته باشند.

به همین دلیل است که استفاده از فناوری پیچیده در کنار بی ‌توجهی مداوم به مسائل محیطی در طراحی و احداث یک بنا ، چندان موضوع پرطرفداری نیست . موضوع بحران انرژی و همین طور هماهنگ ‌سازی فضاهای داخلی و خارجی با محیط طبیعی پیرامون ما ، به شدت موضوع مورد توجه معماری اکوتک است ، که خیلی آهسته جایگزین سایر رویکرد های معماری پیشین شده ‌است . در این بین استفاده از تجربیات سایر کشورها خصوصاً کشورهای اروپایی در مورد استفاده از معماری سبز و معماری اکوتک در برخی از بناهای کوچک مانند خانه ‌های مسکونی ، می ‌تواند مفید واقع شود.

جمع بندی پایانی

معماری سبز ، فلسفه معماری است که از منابع انرژی پایدار ، حفظ انرژی ، استفاده مجدد از مصالح قابل بازگشت و مکان ‌یابی ساختمان با در نظر گرفتن تأثیر آن بر محیط ‌زیست حمایت می‌کند.

معماری سبز در تلاش است تا تعداد منابع مصرف شده در ساخت ، استفاده و بهره برداری ساختمان را به حداقل برساند و همچنین از آسیب های وارده به محیط زیست از طریق انتشار ، آلودگی و اتلاف اجزای آن جلوگیری کند.

سوالات متداول کاربران کارمانی

منظور از معماری پایدار چیست؟

• معماری پایدار معماری است که به دنبال به حداقل رساندن اثرات منفی زیست محیطی ساختمان ها از طریق بهبود کارایی و اعتدال در استفاده از مواد ، انرژی ، فضای توسعه و به طور کلی اکوسیستم است.

نمونه های معماری سبز چیست؟

• پنج تا از سیستم ‌های سبزی که در مهندسی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند ، کف ‌های تابشی ، بازیافت آب خاکستری ، انرژی خورشیدی ، سیستم ‌های زمین گرمایی و سیستم ‌های پنجره کارآمد انرژی هستند . این سیستم ها با همکاری یکدیگر می توانند به اهداف صرفه جویی در انرژی و آب مالک دست یابند و در عین حال هزینه قبض های آب و برق را نیز کاهش دهند.

 

ویژگی های مشترک معماری سبز چیست؟

• از جمله ویژگی های ساختمان های سبز می توان به موارد زیر اشاره کرد : مکان و حمل و نقل ؛ سایت های پایدار ؛ استفاده بهینه از آب ؛ انرژی و جو ؛ مصالح و منابع ؛ کیفیت محیطی داخلی ؛ نوآوری در طراحی ؛ اولویت منطقه ای.

اصول کلی معماری سبز چیست؟

• اصول معماری سبز شامل مواردی از قبیل کاهش و بازیافت زباله های ساختمانی و تخریب ؛ عایق کاری مناسب و تهویه مناسب ترکیب مواد بادوام ، نجات ‌یافته ، بازیافتی و برداشت ‌شده پایدار ؛ استفاده از محصولات سالم و شیوه های ساخت است.

 

متداول ترین شیوه های ساختن یک ساختمان سبز چیست؟

• ۷ جزء متداول برای داشتن یک ساختمان سبز این ها هستند : پانل دسترسی عایق شده آلومینیومی مقاوم در برابر آب و هوا ( پانل های آلومینیومی به تنظیم دمای داخل خانه کمک می کند و از ورود رطوبت و آفات جلوگیری می کند. ) ؛ پنجره های عایق انرژی ؛ سقف سبز ؛ نیروی خورشیدی ؛ حفاظت از آب ؛ بازیافت ؛ محوطه سازی یا توجه به منظر.

۵ اصل ساختمان سبز چیست؟

• اصول اساسی طراحی ساختمان های پایدار عبارت اند از : بهینه سازی پتانسیل سایت ؛ بهینه سازی مصرف انرژی ؛ حفاظت و حفظ آب ؛ بهینه سازی فضای ساختمان و استفاده از مصالح ؛ بهبود کیفیت محیط داخلی (IEQ) ؛ بهینه سازی شیوه های عملیاتی و نگهداری و . . .

۳ مزیت ساختمان سبز چیست؟

• مزایای ملموس ممکن است به راحتی برای ساکنان ، مستاجران یا بازدیدکنندگان قابل تشخیص نباشد ، اما از طریق طراحی پایدار ، ساخت و ساز و عملیات ساختمان‌ های سبز باعث کاهش انتشار کربن ، انرژی و ضایعات می ‌شوند . حفظ آب ؛ اولویت بندی مواد ایمن تر؛ و کاهش قرار گرفتن در معرض سموم.

آیا معماری سبز پایدار است؟

• معماری پایدار نه تنها برای ساکنانش از نظر انرژی کارآمد و سالم تر است ، بلکه به نفع کره زمین نیز می باشد . با کاهش اتکای ما به منابع تجدید ناپذیر ( از قبیل سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ و نفت ) ، معماری سبز در واقع می تواند محیطی پاک تر را ترویج و حفظ کند.

۷ اصل معماری چیست؟

• هفت اصل معماری و طراحی ، نکات جالبی را در بر می گیرد : تعادل ، ریتم ، استحکام ، نسبت و مقیاس ، جنبش ، تضاد یا کنتراست ، پیوستگی و اشتراک.

از چه نظر معماری سبز یک نقطه ضعف است؟

• یافتن مصالح برای ساخت چنین ساختمان هایی به خصوص در مناطق شهری که حفظ محیط زیست اولین گزینه برای مردم نیست ، دشوار است . بنا بر این حمل و نقل این مواد می تواند هزینه ی زیادی نسبت به یک ساختمان استاندارد داشته باشد.