نور در معماری داخلی یکی از مولفه‌های اصلی در طراحی است. امروزه طراحان و روانشناسان معتقدند که نورها نقش مهمی بر انسان و رفتارهای اجتماعی دارند. نورپردازی مناسب، توانایی فرد را در اجرای فعالیت‌های روزانه مورد پشتیبانی قرار داده و سطح ناتوانی ناشی از این کمبودها را کاهش می‌دهد. نور روزانه حاوی طیفی است که در تمام ساعات شبانه‌روز حساسیت بالایی داشته و سطوح بالاتر نور را در طی روز فراهم می‌سازد. ترکیب نورپردازی مناسب درون خانه و مواجهۀ منظم نور در طول روز به سبک فعال زندگی و بهبود کیفیت زندگی می‌پردازد. در کل مسایل محیطی دارای دو جنبه هستند. اول اثرات فعالیت انسان بر ثبات اکولوژیک و دوم اثرات محیط بر سلامت و بهزیستی انسان.
در ادامه مقاله از گروه معماری و دکوراسیون داخلی کارمانی مجری تخصصی طراحی دکوراسیون داخلی در مشهد به اهمیت طراحی نور در معماری داخلی می‌پردازیم.
اهمیت نور در روان شانسی
عوامل متعددی در یک محیط ساخته شده بر حالات عاطفی و روان شناختی کاربر تاثیر می‌گذارد. در حالی که آشکار است افراد توانایی سازگاری با محیط های مختلف و حتی مخالف را دارند، اما این باور مطرح می‌شود که اگر افراد در شرایط مشخص و معینی قرار نداشته باشند، به فقدان خلاقیت و رفاه عمومی منجر خواهد شد. بنابر عقیدۀ برخی از پژوهشگران، روشنایی می‌تواند نقش مهم‌تری در تقویت ادراک ویژه، فعالیت و تنظیم خلق افراد ایفا کند. نورپردازی صحیح می‌تواند عملکرد مغز را بهبود بخشد.
مقدار نور مورد نیاز ما در فضاهای مختلف متفاوت است و بستگی به نوع استفاده از فضا و کارکرد آن دارد. بعضی از فضاها احتمالا در روز و یا فقط در شب مورد استفاده قرار می گیرند، لذا می بایست این مسائل را در هنگام طراحی نور در معماری داخلی و انتخاب وسیلۀ نوری برای فضای مورد نظر مورد توجه قرار داد. مقدار تابش نور خورشید را می‌توان توسط پرده، نوع شیشه و ابعاد پنجره تنظیم کرد. ساعات تابش نور خورشید در روز، متغیر است و تغییری در ساعات تابش و جهت آن نمی‌توان داد، ولی نور مصنوعی را می‌توان به طور دلخواه در جهت‌های مختلفی تنظیم کرد که در ساعات مختلف قابل استفاده باشد.
نور طبیعی
نور خورشید از اساسی‌ترین نیازهای جسمانی و روانی انسان به شمار می‌رود. این عامل ضمن حفظ سلامتی، به سبب ایجاد احساس پیوستگی و آشنایی با محیط طبیعی، شرایط مطلوب تر و دلپذیرتری را برای افراد فراهم می‌سازد و از این رو می‌تواند باعث ایجاد آسایش و افزایش بازدهی شود. افزایش کیفیت نور طبیعی در فضا علاوه بر ایجاد شرایط مناسب برای روئیت اجسام، تاثیرات آشکاری بر احساسات و خلقیات افراد دارد. تاثیر مستقیم نور از طریق تغییرات در کیفیت دید و تاثیر غیرمسقیم آن بر احساسات، رفتار و حتی هورمون‌های بدن است. تابش نور طبیعی و ارتباط بصری با محیط خارج موجب کاهش اضطراب، بهبود رفتار و ارتقای شخصیت، حفظ و افزایش سلامت و آسایش می‌شود.
نور مصنوعی
حضور نور در معماری داخلی به طور کلی به چهار صورت انجام می‌شود؛ نورپردازی کلی، تاکیدی، کاربردی و دکوراتیو. برای اجرای یک نورپردازی قابل کنترل، راحت و کاربردی، باید از انواع این حالات را به صورت انفرادی یا ترکیبی با اولویت‌بندی استفاده شود. در ادامه به بررسی انواع نور مصنوعی می‌پردازیم:
- نورپردازی کلی: این نوع نورپردازی اصلی‌ترین حالت است که به نورپردازی محیطی نیز معروف است و در حقیقت جایگزین نور طبیعی روز می‌شود. این نوع روشنایی می‌تواند از طریق چراغ‌های سقفی، دیواری، رومیزی و لوسترها و همچنین ترکیبی از سه نوع نورپردازی دیگر به وجود آید.
- نورپردازی کاربردی: نورپردازی کاربردی یعنی تامین نور کافی و مناسب به تناسب کاربرد محیط، می‌توان به نورپردازی مناسب برای آشپزخانه اشاره کرد. چراغ‌های رومیزی و آویزهای سقفی، نمونه‌های خوبی برای این نوع نورپردازی هستند.
- نورپردازی تاکیدی: از این نوع نورپردازی برای تاکید بر حضور عنصری مهم و زیبا در دکوراسیون، مانند تابلوهای هنری، مجسمه را و غیره و نیز برای ایجاد احساسی دراماتیک در فضا استفاده می‌شود. این نوع نورپردازی حتما باید در کنار نورپردازی کلی و برای ارتقاء حال و هوای فضا و نیز برجسته ساختن پارامترهای مهم محیط و آثار به کار گرفته می‌شود.
- نورپردازی شناور: نورهای نقطه‌ای و نورپردازی خطی از انواع مهم این نوع نورپردازی هستند که می‌توانند به ایجاد سایه روشن در دکوراسیون و جلب نظرها به سوی قسمتی خاص در چیدمان به شما کمک کنند.
- نورپردازی دکوراتیو: در این نوع نورپردازی، ویژگی‌های فیزیکی چراغ‌ها به اندازۀ نوری که منتشر می‌کنند اهمیت دارد و می‌تواند سبک دکوراسیون را تعریف کند. نورپردازی دکوراتیو، بیشتر دارای جنبۀ تزئینی است و به تغییر سبک دکوراسیون و تولید هماهنگی میان اجزای محیط کمک می‌کند.
نور در معماری داخلی
نور به طور عمده، طبیعی یا انسان ساز، مستقیم یا غیرمستقیم در محیط حضور دارد و بر دو جنبۀ روان‌شناختی محیطی یعنی ادراک محیط و رفتار محیطی موثر است. به بیان دیگر نور در محیط علاوه بر این که به جنبه‌های ادراکی و شناخت و معنی دادن ذهن ما به محیط موثر است، همچنین میزان دریافت نور در محیط موجب می‌شود رفتارهای گوناگونی از انسان سر بزند. البته باید تاکید کرد که تمامی عناصر محیطی نیز بر رفتار انسان موثر است. نور در معماری داخلی از مصالح نرم در خلق محیط به شمار می‌آید که با توجه به ویژگی‌های فیزیکی‌اش همانند طول موج، رنگ، شدت، ضریب انعکاس و بافت سطوحی که آن را باز می‌تابانند کیفیت‌های متفاوتی خواهند داشت.
باید توجه داشت که پنجره صرفا عنصری نمادین و فرمال در طراحی نما نیست. جهت‌گیری مناسب پنجره برای دریافت نور مورد نیاز هر مکان اهمیتی ویژه دارد. اکنون و با شناخت حدودی تاثیر نور در معماری داخلی به ویژه محیط‌های داخلی بر روان و و رفتار انسان و نیز بازشناسی و بازخوانی تجارب معماری گذشه در به کارگیری طیف کامل نور طبیعی در محیط این چالش مطرح است که چگونه می‌توان در قطعات زمین‌های محدود شده از همه جانب در شهرهای کنونی طیفی از نور مطلوب را در اختیار انسان قرار داد. بدیهی است که ایده‌های طراحی بدیعی نیاز است تا نتایج یافته‌های علمی به ویژه راون‌شناسی محیطی را به کار گیرد و همچنین انسان را از معضل آلودگی‌های نوری جدید برهاند.
شرکت معماری کارمانی
گروه معماری و دکوراسیون داخلی کارمانی متخصص در امر طراحی داخلی، احاطه بر نیازهای اساسی انسان و چگونگی افزایش رضایت کاربر در محیط دارند. اعضای این گروه که بیش از ۲۵ سال سابقه در سطح ایران و همچنین منطقه دارند، در کنار افزایش مهارت‌های طراحی و به روز رسانی ابزار لازم بر اساس پیشرفت‌های روز دنیا، شناخت خود را نسبت به ساز و کارهای محیطی نیز به روز نگه می‌دارند. گروه کارمانی با توجه به کاربردهای متنوع هر فضای داخلی و نحوۀ فعالیت انسان در آن، نور در معماری داخلی چه طبیعی و چه مصنوعی را با دقت و ظرافت به بخشی از مولفه‌های قابل طراحی تبدیل می‌کنند. جهت استفاده از خدمات مشاوره، می توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.